Έχει κάποια σχέση η διατροφή με τη γονιμότητα, και αν ναι, αυτή περιορίζεται στη γυναίκα ή αφορά και τον άνδρα;

Δρ. Βασίλειος Αθανασίου*

Συνήθως  μία γυναίκα ενδιαφέρεται για τη διατροφή της αφού μείνει έγκυος στην προσπάθειά της να μην αυξήσει υπερβολικά το βάρος της αλλά και για να θρέφεται καλά και υγιεινά η ίδια και το μωρό της. 

 Τι γίνεται όμως με αυτές που προσπαθούν να συλλάβουν; Έχει κάποια σχέση η διατροφή με τη γονιμότητα, και αν ναι, αυτή περιορίζεται μόνο στη γυναίκα ή αφορά και στον άνδρα;

Σχετικές μελέτες έχουν αρχίσει ήδη από τη δεκαετία του 1970 σε Ιταλία και Αμερική και φαίνεται πως η καλή φυσική υγεία συμβάλλει στην αύξηση της γονιμότητας ενώ η κακής ποιότητας διατροφή μειώνει τη γονιμότητα καθ΄όλα υγιών ατόμων!.

Είναι σαφές ότι η σωστή και ισορροπημένη διατροφή παρέχει όλα εκείνα τα συστατικά που είναι απαραίτητα στον οργανισμό όπως πολύτιμες πρωτεΐνες, βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά για να δεσμευτούν οι ελεύθερες ρίζες και συνήθως πρέπει να συνοδεύεται από αυξημένη λήψη νερού.

Παράλληλα τόσο η γυναίκα όσο και ο άνδρας θα πρέπει να περιορίσει κάποιες ουσίες στη διατροφή του ή να εντάξει κάποιες άλλες, όπως:

· Τη κατανάλωση τουλάχιστον μίας μερίδας πλήρων σε λιπαρά γαλακτοκομικών την ημέρα, τα οποία αποτελούν πηγή ασβεστίου, απαραίτητο  για την υγεία του αναπαραγωγικού συστήματος

· Τη μείωση trans υδρογονωμένων λιπαρών (σκληρές μαργαρίνες, ζωικά λίπη και κακής ποιότητας έλαια) και αύξηση των φυτικών λιπαρών

· Τη μείωση της κατανάλωσης πολύ επεξεργασμένων δημητριακών και άλλων αμυλωδών τροφών, καθώς και ζάχαρης, ιδιαίτερα σε γυναίκες με Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών

·  Τη μείωση του καπνίσματος καθώς και της κατανάλωσης καφεΐνης και αλκοόλ, αφού η υπερκατανάλωση τους μειώνει τη γονιμότητα. Αντίθετα, η μέτρια κατανάλωση κρασιού φαίνεται ότι λειτουργεί ευεργετικά.

· Σε έρευνες φάνηκε ότι τα υπογόνιμα ζευγάρια είχαν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις υδραργύρου στο αίμα, που αποτελεί περιβαλλοντικό ρυπογόνο. Για αυτό πρέπει να αποφεύγονται μεγάλα ψάρια, όπως ο ξιφίας, το φαγκρί, ο τόνος και ο καρχαρίας που έχουν υψηλά ποσοστά υδραργύρου.

·  Ο ψευδάργυρος και το σελήνιο είναι απαραίτητα για την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων και για την ικανότητά τους να διεισδύσουν στο ωάριο ώστε να επιτευχθεί η κύηση. Έτσι, πρέπει να αυξηθεί η κατανάλωση θαλασσινών, άπαχου κόκκινου κρέατος και τα τρόφιμα ολικής αλέσεως που αποτελούν καλές πηγές ψευδαργύρου, όπως και οι ξηροί καρποί που περιέχουν σελήνιο.

· Επίσης θα ήταν καλό οι γυναίκες να λαμβάνουν συμπληρώματα φυλλικού οξέος μετά από συνεννόηση με το γυναικολόγο τους, ενώ εάν είναι χορτοφάγοι είναι πιθανό να χρειάζονται συμπλήρωμα βιταμίνης Β12.

Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε το σωματικό βάρος. Γυναίκες με σωματικό βάρος χαμηλότερο από το φυσιολογικό έχουν λιγότερες πιθανότητες να συλλάβουν. Αντίστοιχα, υπέρβαρες γυναίκες μπορεί να είναι υπογόνιμες καθώς μεταβάλλεται η αναλογία οιστρογόνων-τεστοστερόνης (λόγω του αυξημένου σωματικού βάρους) και αυξάνεται η αντίσταση στην ινσουλίνη, ευνοώντας την εμφάνιση του Συνδρόμου των Πολυκυστικών Ωοθηκών και άλλων ενδοκρινικών ανωμαλιών.

                                   

(Tο άρθρο γράφτηκε  ενόψει της 16ης Οκτωβρίου, Παγκόσμιας ημέρας διατροφής)

Ο Δρ. Βασίλειος Αθανασίου είναι Μαιευτήρας - 

Χειρουργός Γυναικολόγος, MD, Ph.D. 

Επιστημονικός Διευθυντής του Κέντρου 

Εξωσωματικής Αθηνών