Οι θέσεις της Αντιπεριφερειάρχη Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Μεταφορών Ελισσάβετ Παναγιωτίδου για την άρση της επιστράτευσης

 Τον Ιούλιο του 2014, με δικαστική απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών, κρίθηκε παράνομη και καταχρηστική η απεργία των εργαζομένων της Δ.Ε.Η Α.Ε. οι οποίοι, αντιδρώντας στο τότε νομοσχέδιο περί πώλησης των

μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της λεγόμενης "μικρής" Δ.Ε.Η και νυν νόμο του κράτους περί "δημιουργίας νέας καθετοποιημένης εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας" ( Ν.4273/2014), προχώρησαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις με τη συμπαράσταση φορέων αλλά, κυρίως, με τη συμπαράσταση της κοινωνίας, πρωτίστως στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας η οποία κατεξοχήν θίγεται από την ύπαρξη του Νόμου, που επιτρέπει και προβλέπει την πώληση των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της περιοχής μας.

  Οι απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων δεν δημιούργησαν κανένα απολύτως πρόβλημα στην απρόσκοπτη λειτουργία της επιχείρησης και στην εξυπηρέτηση των αναγκών του κοινωνικού συνόλου. Αντιθέτως εντάχθηκαν στο πλαίσιο ενός διευρυμένου κοινωνικού μετώπου, που δημιουργήθηκε απέναντι στις προθέσεις της συγκυβέρνησης να μετατρέψει σε νόμο του ελληνικού κράτους μια ευθέως αντισυνταγματική ρύθμιση η οποία, στην εφαρμογή της και εντασσόμενη στην τακτική που οδηγεί σε ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου "κομμάτι - κομμάτι", σηματοδοτεί, εκτός των άλλων, την μετατροπή της Δυτικής Μακεδονίας σε ειδική οικονομική ζώνη συμφερόντων.

  Η τακτική του κοινωνικού αυτοματισμού, την οποία χρόνια μετέρχεται το πολιτικό σύστημα ώστε να αποδυναμώνει την κοινωνική συνοχή σε περιστάσεις όπου για την ανατροπή καταστάσεων είναι προαπαιτούμενη η ύπαρξή της, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα στη συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς η πλειονότητα των πολιτών συναισθάνθηκε την κοινωνική ευρύτητα των επιπτώσεων της ενδεχόμενης εφαρμογής του νόμου και στάθηκε στο πλευρό των εργαζομένων. Προκειμένου να καμφθεί η αγωνιστικότητα και οι αντιδράσεις του εργατικού κινήματος και κατόπιν της δικαστικής αναγνώρισης της απεργίας ως καταχρηστικής, εξουσιοδοτήθηκαν με πρωθυπουργική απόφαση οι Υπουργοί Οικονομικών-Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής να προβούν σε επίταξη των υπηρεσιών του συνόλου των εργαζόμενων στις εταιρίες ΔΕΗ Α.Ε, ΑΔΜΗΕ Α.Ε και ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε καθώς και σε επίταξη των εγκαταστάσεων των ως άνω εταιριών. Προς συμμόρφωση στην πρωθυπουργική αυτή εξουσιοδότηση, οι ως άνω Υπουργοί προέβησαν σε επίταξη των υπηρεσιών των εργαζομένων και των εγκαταστάσεων των προαναφερόμενων εταιριών με τις υπ´ αριθμό 3909 και 3910 αποφάσεις τους, όπως οι τελευταίες δημοσιεύθηκαν στο υπ´ αριθμό 1829 ΦΕΚ στις 5 Ιουλίου του 2014. 

  Παραβιάζοντας μια σειρά συνταγματικών και εθνικών διατάξεων και διατάξεων διεθνούς δικαίου για την απαγόρευση της αναγκαστικής εργασίας, αλλά κυρίως τους αυστηρούς όρους οι οποίοι πρέπει να συντρέχουν για την επιβολή του μέτρου της επίταξης, όχι μόνο επιβλήθηκε και κοινοποιήθηκαν άμεσα τα φύλλα πορείας στους εργαζόμενους, αλλά το μέτρο αυτό διατηρείται ακόμα και σήμερα, εντελώς παράνομα και χωρίς τη συνδρομή καμίας απολύτως προϋπόθεσης για τη διατήρησή του, όπως ακριβώς καμία επείγουσα κοινωνική ανάγκη ή κίνδυνος συνέτρεχε ώστε να δικαιολογείται η επιβολή του και μάλιστα κατ´ εφαρμογή του αντίστοιχου αναχρονιστικού νομοθετικού διατάγματος.

  Παρά τις οχλήσεις, τις διαμαρτυρίες και τις παρεμβάσεις συνδικαλιστικών αλλά και πολιτικών φορέων για την άρση της επίταξης και την επαναφορά των εργαζομένων στο καθεστώς της παροχής εργασίας με ελεύθερη βούληση, η συγκυβέρνηση όχι μόνο δεν προχωράει σε άρση αυτής, αλλά διώκονται με κατηγορίες περί διέγερσης σε τέλεση αδικήματος συνδικαλιστές που πρωτοστάτησαν στις απεργιακές κινητοποιήσεις.

  Η κατά συρροή αποδημοκρατικοποίηση θεσμών, των οποίων η συνταγματική κατοχύρωση έγινε με κοινωνικούς αγώνες και θυσίες χρόνων, πραγματοποιείται σε χρόνους ρεκόρ με επικάλυψη κοινοβουλευτικής νομιμότητας. Η αντίδραση στην προώθηση ρυθμίσεων, που είναι ουσιαστικά αντίδραση στην εκτροπή του πολιτεύματος και στην καταρράκωση της δημοκρατίας, αντιμετωπίζεται με επίκληση καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος της απεργίας και ποινικές διώξεις.

  Με την ίδια λογική σύμφωνα με την οποία ως άμυνα ορίζεται μια πράξη που είναι αναγκαία για την υπεράσπιση κάποιου από άδικη επίθεση και ως εκ τούτου μπορεί η ίδια ως πράξη να μην κριθεί άδικη, δεν υφίσταται καμία διέγερση κανενός σε τέλεση αδικήματος. Η αντίδραση απέναντι σε μια παράνομη ενέργεια, όπως ήταν η επιβολή της επίταξης, δεν μπορεί κατά την κοινή λογική να είναι κολάσιμη. Σκόπιμο είναι να κρίνουμε πρώτα τη νομιμότητα της αρχικής πράξης και όχι των προτροπών σχετικά με τον τρόπο αντίδρασης απέναντι σε μια ήδη παράνομη ενέργεια της κεντρικής διοίκησης. Άλλωστε στο Σύνταγμα, που οι ίδιοι επέλεξαν να θέσουν σε αναστολή με μια σειρά ψήφισης νόμων και απανωτές εκδόσεις πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, κατοχυρώνεται πανηγυρικά το δικαίωμα και η υποχρέωση αντίστασης κάθε πολίτη απέναντι σε προσπάθειες κατάλυσης του Συντάγματος. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις στην εποχή των μνημονίων δεν ταυτίζονται με απλή αντίδραση μεμονωμένων εργασιακών ή κοινωνικών ομάδων απέναντι σε ρυθμίσεις που θίγουν αποκλειστικά τα συμφέροντα αυτών, αλλά ενσαρκώνουν την άρνηση αποδοχής συγκεκριμένων νομοθετικών ρυθμίσεων οι οποίες, με συγκεκριμένο τρόπο, όχι απλά περιστέλλουν, αλλά καταλύουν βασικά κοινωνικά και ατομικά δικαιώματα.

  Τα αντανακλαστικά της συγκυβέρνησης παραμένουν επιλεκτικά ευαίσθητα και η ευαισθησία τους αυτή εξαντλείται στην με συνοπτικές διαδικασίες υποβάθμιση, εξαφάνιση ή διαστρέβλωση όποιου αιτήματος έχει ως περιεχόμενό του την προστασία των συνταγματικών δικαιωμάτων και της δημοκρατίας ή σε οποιοδήποτε ερώτημα συνδέεται με την επεξήγηση των πολιτικών που ακολουθεί. Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, που προωθείται ευρωπαϊκά, δεν επέδειξε ως μέσο υλοποίησής της την εκποίηση του δημόσιου πλούτου σε ιδιωτικά συμφέροντα και ποτέ δεν μάθαμε γιατί θεσμοθετήθηκε ως τέτοιο, αιφνιδιαστικά, βιαστικά και σε θερινό τμήμα της Βουλής. Η ίδια σιωπή τηρείται και απέναντι στα ερωτήματα που σχετίζονται με τη σκοπιμότητα και τη νομιμότητα επιβολής και μη άρσης μέχρι σήμερα της επιστράτευσης. Αντιθέτως, η ταχύτητα διεκπεραίωσης δικαστικών υποθέσεων με πολιτικά χαρακτηριστικά είναι πραγματικά ιλιγγιώδης σε σχέση με τη ταχύτητα της διεκπεραίωσης οποιασδήποτε υπόθεσης, οποιουδήποτε πολίτη, συνδέεται με την απονομή δικαιοσύνης. 

  Παρά τις πολυάριθμες παρεμβάσεις εργατικών κινημάτων και φορέων, η επίταξη διατηρείται μέχρι σήμερα, χωρίς νομιμοποιητικούς όρους, χωρίς καμία δημόσια εξήγηση των αρμόδιων Υπουργών σχετικά με τους λόγους για τους οποίους δεν πραγματοποιείται η άρση αυτής. Οι εργαζόμενοι της επιχείρησης, η πλειονότητα των οποίων εργάζονται στην περιοχή μας, παρέχουν τις υπηρεσίες τους και διαπραγματεύονται τους όρους της συλλογικής τους σύμβασης, που αποτελεί κορυφαία έκφανση των εργατικών δικαιωμάτων και κεκτημένων, επιταγμένοι. Καταργούνται βασικές αρχές ακόμα και της κοινής λογικής όταν σε μια σύμβαση, η σύναψη της οποίας απαιτεί την ελεύθερη βούληση των συμβαλλομένων, το ένα συμβαλλόμενο μέρος -οι εργαζόμενοι- τελούν σε καθεστώς αναγκαστικής εργασίας.

  Επιβολή και διατήρηση μέτρων χωρίς δημοκρατικό έρεισμα, νόμοι παράτυποι σε ουσία και διαδικασία ψήφισης, επιλεκτικές και αστήριχτες διώξεις ως μέσο εκφοβισμού, επιλεκτική αρχειοθέτηση υποθέσεων, πλήρης απουσία δημόσιας επεξήγησης πολιτικών ενεργειών και παραλείψεων στην οποία υποχρεούται το πολιτικό προσωπικό της χώρας, ευλαβική εφαρμογή τακτικών που θυμίζουν πολιτικά καθεστώτα άλλων εποχών και αρχών.

  Η άρση της επιστράτευσης, η επιβολή της οποίας μεθοδεύτηκε ως αντίδοτο της κοινωνικής αποδοχής και συμπαράστασης που έτυχε η αντίδραση των εργαζομένων στο ξεπούλημα του εθνικού πλούτου, αποτελεί διεκδίκηση της αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, των αυτονόητων που μέσα σε μια πενταετία έγιναν εξεζητημένα ζητούμενα. Η άρση της επίταξης θα πρέπει άμεσα να πραγματοποιηθεί και, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει επιτέλους δημόσια να εξηγήσουν οι αρμόδιοι για ποιόν ακριβώς λόγο διατηρείται, αφού ποτέ δεν μπόρεσαν πειστικά να εξηγήσουν τον λόγο για τον οποίο επιβλήθηκε.   

  Στον κατάλογο καταγραφής των αδικημάτων που διαπράττει η παρούσα κεντρική πολιτική σήμερα, θα πρέπει να συμπεριληφθεί και ο χειρισμός της επιβολής και μη άρσης της επίταξης. Ειδικότερα για την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας -η οποία μεταξύ των άλλων προσφέρει το ανθρώπινο δυναμικό της στη δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού με καταγραφές θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων, πολλά εκ των οποίων οφείλονται στην απουσία ενδιαφέροντος της πολιτείας να εξασφαλίσει επαρκή ελεγκτικό μηχανισμό των εργασιακών συνθηκών στις μονάδες και τα ορυχεία της περιοχής- η επιβολή και η διατήρηση της επιστράτευσης συνιστά, πάνω και πέρα από όλα τα άλλα, αγνωμοσύνη. Η επιστράτευση δεν θα γίνει συστράτευση σε πολιτικές που αντιστρατεύονται το δημόσιο συμφέρον και την αξιοπρέπεια της κοινωνίας.

Ελισσάβετ Παναγιωτίδου

Αντιπεριφερειάρχης Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Μεταφορών Δυτικής Μακεδονίας.