Η Κοροϊδία Ολυμπιακών Διαστάσεων

Γράφει ο Βαγγέλης Τσούκας

Η απόσταση της ποιότητας του σημερινού πολιτισμού από εκείνον των Κλασικών χρόνων μπορεί να διαπιστωθεί από τη σύγκριση των γενικών αρχών και αξιών κάθε εποχής. Ένας άμεσος, όμως, δείκτης της διαφοράς αποτελεί ο τρόπος διεξαγωγής, το πλαίσιο λειτουργίας και γενικά το αθλητικό και κοινωνικό πνεύμα των Ολυμπιακών Αγώνων. Στους αρχαίους χρόνους διενεργούνταν συνεχώς κάθε τέσσερα χρόνια από το 776 π.Χ. μέχρι το 394 μ.Χ., οπότε καταργήθηκαν μετά από εντολή του Αυτοκράτορα Θεοδοσίου Ι, ενώ το 1896 αναβίωσαν με τη σύγχρονη μορφή τους, με τους πρώτους να γίνονται στην Αθήνα με πολλά προβλήματα και εν μέσω δριμείας οικονομικής κρίσης, όπως η σημερινή. Οι Κλασικοί Ολυμπιακοί αγώνες αποτελούσαν γεγονός μεγάλης σημασίας και συγκέντρωναν αθλητές Ελληνικής καταγωγής στην περιοχή της Ολυμπίας, στη βορειοδυτική Πελοπόννησο, από όπου έλαβαν το όνομά τους. Το έπαθλο του νικητή ήταν ένα ταπεινό στεφάνι από κλαδιά ελιάς, αλλά και τιμές ήρωα από την πατρίδα του. Επίσης, όσο διαρκούσαν οι αγώνες, τηρούνταν πρωτοφανής παύση κάθε πολεμικής σύρραξης με σκοπό την ασφαλή μεταφορά των αθλητών.

Οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες, αντίθετα, παρουσιάζουν ουσιαστικές διαφορές με τους αρχικούς, που οφείλονται σε δύο αλληλένδετες αιτίες: την εξέλιξη της τεχνολογίας και την πνευματική παρακμή της εποχής. Η ανάπτυξη του υλικού πολιτισμού έχει εξαφανίσει πλήρως το ανώτερο νόημα και σκοπό των διεθνών αθλητικών διοργανώσεων, οι οποίες έχουν κινητήριο δύναμη το κέρδος σε χρήμα και την μετατροπή τους σε θέαμα. Στο όνομα του ανταγωνισμού, ταλαντούχοι νέοι "στρατολογούνται" από μικρή ηλικία από ειδικά "συνεργεία" με σκοπό να φτάσουν στα όρια των δυνατοτήτων τους με κάθε μέσον. Στο επίπεδο των Ολυμπιακών αγώνων κάθε αθλητής έχει αφιερώσει τη μέχρι τότε ζωή του στο αντίστοιχο άθλημα με κίνδυνο της υγείας του και, εκτός από την εξοντωτική προετοιμασία, με ελάχιστες εξαιρέσεις, έχει κάνει χρήση ειδικών χημικών αναβολικών ουσιών, καθώς, χωρίς αυτές, δεν θα μπορούσε να επιτύχει την αναγκαία επίδοση. Η εστιασμένη αυτή κορύφωση προκαλεί σοβαρή κοινωνική ζημία, καθώς βλάπτει το πνεύμα του μαζικού αθλητισμού και, αντί να προσελκύει, απομακρύνει το μέσο άνθρωπο από τη φυσική άσκηση και τον μετατρέπει σε παθητικό θεατή. Επίσης, ενώ στα αρχαία χρόνια επιλέγονταν αθλήματα που είχαν άμεση αντανάκλαση σε καθημερινές δραστηριότητες με λειτουργική αξία, όπως τρέξιμο με πανοπλία, άλμα από ακίνητη θέση και ελεύθερη πάλη ("παγκράτιον"), σήμερα ασκείται πλήθος πολύπλοκων κινήσεων με κύριο κριτήριο την επιφανειακή διασκέδαση του κοινού. Τέλος, κάθε αγώνας διεξάγεται σε διαφορετικό σημείο του κόσμου, συνήθως σε μητροπολιτικές περιοχές, με αποτέλεσμα τη σπατάλη τεράστιων ποσών για προετοιμασία και τη χρέωση του αντίστοιχου κράτους, ενώ μετά από το σύντομο διάστημα των αγώνων, οι υποδομές καθίστανται ανεκμετάλλευτες και άχρηστες. Για παράδειγμα, το 2004 στην Αθήνα σπαταλήθηκαν δισεκατομμύρια ευρώ για τη διεξαγωγή ενός γεγονότος χλιδής, όπως άρμοζε στο πνεύμα εκείνης της εποχής, το οποίο, όμως, τώρα επιβαρύνει περαιτέρω την οικονομική θέση της χώρας. Παρόμοιο φαινόμενο παρατηρείται σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις και αναμένεται να συμβεί και στην επόμενη διεξαγωγή, στο Ρίο της Βραζιλίας το 2016, όπου ήδη εκατοντάδες εργάτες έχουν χάσει τη ζωή τους και 150000 άποροι έχουν απομακρυνθεί από τις κατοικίες τους.

Το δυσμενές συμπέρασμα είναι ότι διεφθαρμένες και επιφανειακές ιδέες, με το πρόσχημα ότι αντλούν την αξία τους από τον Κλασικό πολιτισμό, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες ή η Δημοκρατία, προωθούνται ως ανώτερα σύμβολα, ενώ πραγματοποιούν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα: την καταπίεση και εξαπάτηση της πλειοψηφίας του κόσμου. Μάλιστα, όσο λαμπρότερο είναι το αρχικό ιδεώδες, τόσο μεγαλύτερο είναι το έγκλημα που διαπράττεται. Ο καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Μέρυλαντ των ΗΠΑ, John Rennie Short, προτείνει τη διεξαγωγή των αγώνων στο ίδιο σημείο κάθε χρόνο και θεωρεί ιδανική τοποθεσία ένα σχετικά μικρό Ελληνικό νησί, με σκοπό τόσο να αντιμετωπιστεί η άσκοπη οικονομική ζημία, όσο και αυτοί να επιστρέψουν στην κοιτίδα τους, με την ελπίδα της επαναφοράς κάποιων από τα αρχικά ιδανικά. Επίσης, προτρέπει την Ελληνική πολιτεία να κινήσει τις ανάλογες διαδικασίες, αντί, όπως λέει χαρακτηριστικά, "να ξεπουλάει νησιά σε πλούσιους Γερμανούς".-