Γερμανία: Μέρος 1ο. Η Χώρα

Κατά τον τελευταίο αιώνα το πλέον αμφιλεγόμενο έθνος της Ευρώπης υπήρξε αναμφισβήτητα η Γερμανία και τα γεγονότα που σχετίζονται με αυτήν έχουν καταγραφεί και αναλυθεί εκτεταμένα. Ωστόσο, σχεδόν πάντα παραλείπεται η αναφορά στην ιδιαίτερη φύση και νοοτροπία του Γερμανικού λαού, η οποία είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση της ορθής προσέγγισης και εκτίμησής τους.

Η Γερμανία χαρακτηρίζεται σε κάθε επίπεδο από ακραίες συμπεριφορές και καταστάσεις. Σταθερή επιδίωξή της αποτελεί η πρωτοπορία και επικράτηση σε οτιδήποτε ασχολείται με τη χρήση τυποποιημένων και  δοκιμασμένων μεθόδων. Τομείς στους οποίους ακμάζει αποτελούν η επιστημονική, τεχνολογική και βιομηχανική παραγωγή, καθώς και η πολιτειακή τάξη και νομιμότητα, ενώ δευτερεύουσα σημασία αποδίδει στον πολιτισμό, τις καλές τέχνες και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Τις τελευταίες δεκαετίες, επίσης, προβαίνει, τουλάχιστον επιφανειακά, σε πρωτοβουλίες στους τομείς της οικολογίας και της προώθησης της ειρήνης. Ως συνέχεια του Πρωσικού κράτους, έχει να επιδείξει πρωτοπόρους ανθρωπιστικούς επιστήμονες και φιλοσόφους, όπως ο Ενγκελς, ο Καντ, ο Μαρξ και ο Χάιντεγκερ, οι οποίοι εξέφρασαν πλήθος σημαντικών πνευματικών ρευμάτων, ενώ αρέσκεται να αυτοαποκαλείται ως η χώρα των Ποιητών και των Στοχαστών (Land der Dichter und Denker).

Μια σχηματική προσέγγιση του Γερμανικού έθνους διακρίνει μεταξύ δύο όψεων, της εξωτερικής και της εσωτερικής. Η πρώτη αφορά στην εικόνα της χώρας στο εξωτερικό και συνοψίζεται στον όρο German, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την έκφραση Made in Germany, που υποδηλώνει την υψηλή ποιότητα των γερμανικών προϊόντων. Από την άλλη μεριά, η πραγματική νοοτροπία του λαού στο εσωτερικό απέχει σημαντικά από την πρώτη και εκφράζεται με τον όρο Deutsch-, από τον οποίο πήρε το όνομα η χώρα. Ο εθνικός της ύμνος τιτλοφορείται Deutschland uber Alles (η Γερμανία πάνω από όλα), υπενθυμίζοντας στον πολίτη την υπέρτατη επιταγή να θέτει τον εαυτό του στην απόλυτη υπηρεσία του συνόλου και να υπακούει σε κάθε έκκληση προς όφελος του τελευταίου. Η έννοια της πατρίδας κατέχει μια ανώτερη, σχεδόν θεϊκή, θέση στη συνείδηση του Γερμανού πολίτη, ο οποίος από επιλογή τίθεται στη διάθεσή της και δεν μπορεί να διανοηθεί εαυτόν ως μεμονωμένο άτομο, αρέσκεται, δε, ιδιαίτερα σε μια αυστηρά προγραμματισμένη και επαναλαμβανόμενη καθημερινότητα. Έτσι, ενώ το πολιτειακό καθεστώς της χώρας βασίζεται σε φιλελεύθερους και δημοκρατικούς θεσμούς, στην πράξη, μετά από απαίτηση του λαού, λειτουργεί αυστηρά και απολυταρχικά με ύστατο άρχοντα το τραπεζικό-βιομηχανικό κατεστημένο. Ωστόσο, το τελευταίο εκτιμά και σέβεται τη διάθεση της μάζας και φροντίζει να επιστρέφει σε αυτήν σημαντικό μέρος της ισχύος και του πλούτου που συλλέγει. Διαρκής επιδίωξη της εθνικής οικονομικής πολιτικής αποτελεί η μείωση του ποσοστού της ανεργίας, διατηρώντας ταυτόχρονα υψηλό επίπεδο μισθών και παροχών, καθώς η εργασία αποτελεί παραδοσιακά το οξυγόνο της κοινωνίας, όπως είχε εκφραστεί από την εποχή του Χίτλερ: η Εργασία είναι Ελευθερία (Arbeit macht frei). Σημειώνεται ότι η ένωση του λαού σε συμπαγή ομάδα, όπου ανεξαιρέτως κάθε μέλος θέτει τον εαυτό του υπηρέτη της και απολαμβάνει μέσω αυτής τα οφέλη, είναι προαπαιτούμενο για την πρόοδο και παρατηρείται ιστορικά σε παρόμοιες περιπτώσεις, με παραδείγματα την αρχαία Αθήνα του Περικλή και τη Μακεδονία του Μεγάλου Αλέξανδρου, τα οποία η Γερμανία θαυμάζει και, μάλιστα, θεωρεί τον εαυτό της, κατά κάποιο τρόπο, σύγχρονο συνεχιστή τους. 

Ως εύθυμο γεγονός αναφέρεται η μαρτυρία ενός Βρετανού επιστάτη που επέβλεπε σε κάποια περιοχή της Γερμανίας τις εργασίες ανοικοδόμησης αμέσως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε μια ανθρώπινη αλυσίδα που μετέφερε με τα χέρια πέτρες από ένα κατεστραμένο οίκημα ο επιστάτης άκουσε συνεχή σιγο-ψυθιρίσματα. Αφού πλησίασε κοντά, διαπίστωσε ότι κάθε φορά που ο επόμενος της αλυσίδας έπερνε μια πετρα από τον προηγούμενο, του έλεγε χαμηλόφωνα Danke (ευχαριστώ) και ο άλλος του απαντούσε Bitte (παρακαλώ). Τότε συνειδητοποίησε ότι μια χώρα με τόσο πειθαρχημένους πολίτες δε θα παραμείνει για πολύ καιρό υπό κατοχή, αλλά σύντομα θα αναδειχθεί σε παγκόσμια υπερδύναμη, όπως και έγινε.

Η εικόνα της Γερμανίας στο εξωτερικό, όπως συμβαίνει συνήθως και με άλλες χώρες, σπάνια είναι πλήρης και αντικειμενική, με αποτέλεσμα συχνά να παρεξηγείται η απότομη στάση της και να δημιουργούνται προβλήματα στις σχέσεις της με την Ευρώπη, θέμα του επόμενου άρθρου.-