Το πρωτοχρονιάτικο Καρναβάλι στο Λέχοβο

Γράφει ο Στέργιος Τζέλης

Είχε τη μαγεία του το Λεχοβίτικο Πρωτοχρονιάτικο Καρναβάλι, των παιδικών και εφηβικών μου χρόνων.

Μιλάμε βέβαια για τη 10ετία του  1950, μια εποχή που η κοινωνία 
προσπαθούσε να ορθοποδήσει, μετά από τη καταστροφή που υπέστη, τόσο από την ναζιστική Γερμανία, όσο στη συνέχεια από τον εμφύλιο.

Τα μέσα για ψυχαγωγία πενιχρά, ωστόσο η διάθεση για διασκέδαση στα…ύψη.

Εμείς παιδιά τότε, περιμέναμε πως και πως την πρώτη μέρα του χρόνου, γιατί λέγαμε τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα-με το ανάλογο αντίτιμο φυσικά- οργανωμένοι σε παρέες περπατώντας πόρτα-πόρτα σε όλα τα σπίτια του χωριού και    τραγουδώντας  το «Αρχιμηνιά κι’ Αρχιχρονιά…».

Υπήρχε μια ειδοποιός διαφορά σε σχέση με τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα. Σ’ αυτά, οι οικοδέσποινες μοίραζαν κυρίως, κάστανα, ξυλοκέρατα, μανταρίνια, «κουλιάτσε»* κλπ., ενώ την πρωτοχρονιά μοίραζαν ...ζεστό χρήμα.

Βασικός και απαράβατος όρος  του καρναβαλιού, ήταν η μεταμφίεση. Το χαρτόνι όπου ήταν κολλημένο το ετήσιο ημερολόγιο και υπήρχε σε κάθε σπίτι, έμπαινε στο μάτι των παιδιών από πολύ νωρίς. Με το που τελείωνε η χρονιά λοιπόν, το χαρτόνι μεταμορφώνονταν σε μια πρώτης τάξεως μάσκα.

Παλιά  και σκισμένα ρούχα συμπλήρωναν την μεταμφίεση.

Το απόγευμα έπαιρναν την σκυτάλη τα παλικάρια του χωριού.

Το Λεχοβίτικο Καρναβάλι έχει ένα σενάριο. Θα μπορούσαμε να βάλουμε ως τίτλο: «Το πείραγμα της νύφης από…επίδοξους εραστές», «Η τιμωρία όσων πειράζουν τη νύφη» ή τέλος πάντων κάτι ανάλογο.

Το "story" έχει ως εξής:

Η νύφη μαζί με την παρέα της, κάνει βόλτες στην πλατεία του χωριού, εκεί όπου διενεργείται το δρώμενο, και όπου υπάρχουν οι θεατές που το παρακολουθούν.

Στον συγκεκριμένο χώρο περιφέρονται «αστυνομικοί», οι οποίοι  είναι επιφορτισμένοι με την τήρηση της τάξης και κυρίως για ζητήματα ηθικής τάξης.

Από…υπερβάλλοντα όμως ζήλο , οι αστυνομικοί κάθε λίγο  συλλαμβάνουν κάποιον άνδρα και τον οδηγούν στον «δικαστή», ο οποίος βρίσκεται σε εκείνο τον χώρο, γιατί θεωρούν ότι διασαλεύεται  η τάξη (η ηθική εννοείται) και του απαγγέλλουν  διάφορές κατηγορίες, όπως:

-Έκανες ανήθικες προτάσεις στη νύφη

-Έπιασες τον κ@λο  ή το β@ζί της νύφης

-Έκανες μπανιστήρι στη νύφη

Και άλλα τέτοια κωμικοτραγικά.

Ο κατηγορούμενος δικάζεται με τη διαδικασία του αυτόφωρου και επειδή όλα είναι εναντίον του, καταδικάζεται από τον  δικαστή σε πρόστιμο.

Το πρόστιμο πληρώνεται, του προσφέρεται   και ένα λουκούμι  για να  γλυκαθεί και τέλος σέρνει το χορό, ο οποίος βρίσκεται σε εξέλιξη, εννοείται παρουσία μουσικής μπάντας.

Η νύφη με το …επιτελείο της συνεχίζει της βόλτες της, ρίχνοντας…λάγνες ματιές στα παλικάρια, τα οποία, στη συνέχεια  συλλαμβάνονται από τους αστυνομικούς, δικάζονται μετά από μια σειρά… πιπεράτων διαλόγων, πληρώνουν το πρόστιμο, ρίχνουν και ένα χορό και πάει λέγοντας.

 Τα χρήματα που μαζεύονταν,  χρησιμοποιούνταν συνήθως για … «Καλό σκοπό».

Βέβαια υπήρχαν και…  μοναχικοί καρναβαλιστές, οι οποίοι επιμελούνταν από μόνοι τους το ντύσιμό τους- συνήθως πέρα από τα παλιά ρούχα κρεμούσαν και μια αρμαθιά ξεραμένες πιπεριές, κουδούνια και άλλα τέτοια περίεργα και  περιδιάβαιναν «τας οδούς και τας ρύμας » του χωριού.

Αυτό το καρναβάλι φιλοδοξεί φέτος να αναβιώσει ο δραστήριος Ενωτικός σύλλογος Λεχοβιτών « Ο Προφήτης Ηλίας».
Πάντως όσοι σκοπεύετε να έλθετε στο καρναβάλι , φροντίστε να  απολαύσετε το πρωτοχρονιάτικο δρώμενο, συμμετέχοντας σ' αυτό.

Ευχόμαστε καλή επιτυχία.-

*Κουλιάτσε=Είδος κουλουριού