Ορεινές διαδρομές: Στον Προφήτη Ηλία του Καϊμακτσαλάν

Τα πρώτα χιόνια της χρονιάς τα βλέπω στην κορυφή του, και μικρός έλεγα: «Είναι το ψηλότερο από όλα τα βουνά, που μας

περιτριγυρίζουν στο Αμύνταιο.»

Βέβαια και τα τελευταία χιόνια, την άνοιξη, λιώνουν εκεί. Μεγαλώνοντας έμαθα ότι η κορυφή του, ο Προφήτης Ηλίας, είναι η τρίτη ψηλότερη κορυφή στην Ελλάδα με 2.524 μ. ανύψωση.

Σαν να ένιωσα καμάρι γι’ αυτό!

Κι όταν συνειδητοποίησα ότι και η πρώτη και η τέταρτη από τις ψηλότερες κορυφές της Ελλάδας βρίσκονται στη Μακεδονία φούσκωσα από περηφάνια!

Στην Τετάρτη τάξη του Δημοτικού, στην ώρα της Ιστορίας, μαθαίναμε για την Αρχαία Ελλάδα.

Οι συμμαθητές είχαμε χωριστεί σε Αθηναίους και Σπαρτιάτες. Εγώ ήμουν με τους Αθηναίους.

Θυμάμαι ότι με είχε συνεπάρει κι ο Θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας.

Αλλά, όταν φθάσαμε στα χρόνια της Αρχαίας Μακεδονίας, τότε όλοι ήμασταν με τον Φίλιππο και τον Μέγα Αλέξανδρο!

Αλλά, ας γυρίσουμε στα … χιόνια.

Θα καταλάβατε, ότι το βουνό με τα πρώτα χιόνια είναι το Καϊμακτσαλάν, ο κλέφτης του χιονιού, γιατί τσαλάν στα τούρκικα είναι ο κλέφτης και καϊμάκ, ο αφρός, η κρέμα, που είναι άσπρα σαν το χιόνι.

Το βλέπουμε ευκολοπερπάτητο, όταν ρίχνουμε τη ματιά μας προς τη λίμνη των Πετρών και ψηλά, πέρα από την Πιπερίτσα στα ΒΔ.

Το ανάγλυφό του είναι γενικά ήπιο.

Στα αλπικά λιβάδια του, όπου κάποτε ξεκαλοκαίριαζαν αρίθμητα κοπάδια, ξεχειμωνιάζουν τώρα ακαταπόνητοι χιονοδρόμοι.

Στις πλαγιές του έχει πανέμορφα δάση και στα χαμηλά καλλιέργειες με γλυκύτατες κερασιές.

Στα ΝΑ του βρίσκονται τα Λουτρά Πόζαρ (πο-κάτω, ζαρ-φωτιά) και λίγο πιο πάνω το πανέμορφο φαράγγι Ράμνο Μπόρ (Ίσιο Πεύκο) με τον εντυπωσιακό καταρράκτη της Κουνουπίτσας στο ρου του ρέματος του Αγίου Νικολάου ή Τοπλίτσα (ζεστό ποτάμι).

Στα δυτικά του, το φράγμα της Παπαδιάς και η τεχνητή λίμνη του περιμένουν ακόμη τις υποδομές για την ανάδειξή τους σε τουριστικό προορισμό, μιας και φωλιάζουν σε εκπληκτικής ομορφιάς κοιλάδα με χαρακτηριστική τη χλωρίδα και πανίδα της μακεδονίτικης γης.

Με αφετηρία τα Λουτρά Πόζαρ, τον Παλαιό Άγιο Αθανάσιο (Τσέγανη), την Παναγίτσα, τον Σκοπό, μονοπάτια οδηγούν τους πεζοπόρους μέσα από έξοχα τοπία ως την κορυφή του, η οποία εκτός του ότι είναι η τρίτη ψηλότερη κορυφή της Ελλάδας, κάτι που έχει τη σημασία του για τους ορειβάτες, ελκύει, προσκυνηματικά κάθε χρόνο και δεκάδες Σέρβους.

Με αφετηρία όμως τις εγκαταστάσεις του Χιονοδρομικού Κέντρου Καϊμακτσαλάν (Βόρας), οι οποίες αρχίζουν από τα 2.050 μ. ύψ. η πρόσβαση στην κορυφή του Προφήτη Ηλία είναι και εύκολη και σύντομη.

4 Ιανουαρίου 2012

Το Καϊμακτσαλάν ήταν φορτωμένο με χιόνια όπως και όλα τα βουνά ολόγυρα.

Όταν φτάσαμε στο χιονοδρομικό κέντρο του βουνού, ένας αστραφτερός ήλιος ταξίδευε σ’ έναν βαθύ μπλε ουρανό και το απέραντο λευκό του χιονιού αντανακλούσε τις χειμωνιάτικες ακτίνες του.

Το πολύχρονο λεφούσι των χιονοδρόμων ανέβαινε ήδη με τα lift στις πλαγιές και κατηφόριζε στη συνέχεια χορογλιστρώντας με τα ski και τα snowboard.

Παρκάραμε με δυσκολία στο κατάμεστο parking.

Μέγα πλήθος!

Οι Νεοέλληνες ξοδεύαμε ακόμη και για τις χειμωνιάτικες φαντασιώσεις του νεοπλουτισμού.

Έχουμε και εμείς τις δικές μας Άλπεις: Τον Παρνασσό, τα Καλάβρυτα, το Βόρα, τη Βίγλα…

Το «Καστελόριζο» δεν μας είχε αγγίξει ακόμη.

Όπως ταιριάζει, όταν είσαι στο βουνό, ήπιαμε ζεστό τσάι στο Sale, προτού ανεμοπορήσουμε με το lift και φτάσουμε στο τερματικό του στα 2.400 μ. υψόμετρο.

Είχαμε επιλέξει να ξεκινήσουμε από εδώ την πορεία μας για την κορυφή!

Φυγόπονη λύση μεν, πρακτική δε, όταν η παρέα δεν κάνει ορειβασία αλλά … τουρισμό!

Ξύλινοι πάσσαλοι σηματοδοτούν την πορεία προς την κορυφή και ταυτόχρονα οριοθετούν το χιονοδρόμο του εκδρομικού ερπυστριοφόρου (snowcat).

Ενάμισι χιλιόμετρο ανηφορικής διαδρομής σε χιόνι, σε υψόμετρο 2.500 μ., με θερμοκρασία -3°C, χωρίς να φυσάει και έναν ήλιο γενναιόδωρο είναι συγκυρία καταπληκτική για ορεινή πεζοπορία.

Στο βουνό πρέπει να σε πάει και ο καιρός για να χαρείς όλες του τις ομορφιές.

Φτάσαμε εύκολα στον Προφήτη Ηλία, την ψηλότερη κορυφή του Καϊμακτσαλάν.

Προσκυνήσαμε και τον Άγιο των βουνών και την ασπρογάλανη ζωγραφιά, που απλωνόταν ολόγυρα πάνω και κάτω από σύννεφα!

«Μεγάλος Είσαι Κύριε και θαυμαστά τα έργα Σου.»

17 Μαΐου 2018

Άνοιξη.

Πολύ βολική εποχή για ορειβασία. Η ημέρα έχει μεγαλώσει και με την αλλαγή της ώρας σε θερινή, ακόμη πιο πολύ.

Το Καϊμακτσαλάν είναι κοντά, μόλις πενήντα χιλιόμετρα από το Αμύνταιο ως το χιονοδρομικό κέντρο του.

Στο μισό της ημέρας ανεβαίνεις στην κορυφή του και κατεβαίνεις.

Ξεκινήσαμε την ανάβασή από το Sale του χιονοδρομικού κέντρου. Κάναμε πορεία παράλληλη με τη νοητή γραμμή των πυλώνων των lift Σαραντόβρυση 1 και 2, στα αριστερά τους, όπως ανεβαίναμε, με αρχικό προορισμό το ύψος του τερματικού πυλώνα. Λίγο πιο δυτικά υπάρχει χωματόδρομος, που φτάνει σχεδόν στην κορυφή αλλά τον αποφύγαμε.

Η πλαγιά είναι ανηφορική, πραγματοποιούσαμε καγκέλια για να σπάμε την κλίση και το λιγοστό χορτάρι μόλις φαινόταν πως πρασίνιζε.

Χιονούρες στα βαθουλώματα επιβεβαίωναν, πως εδώ λιώνουν τα τελευταία χιόνια, που βλέπω από το Αμύνταιο.

Δίπλα στα νερά από το λιώσιμό τους άνθιζαν απίθανες κατακίτρινες κάλθες και ψηλότερα στο λιγοστό χώμα, ξεπετάγονταν ζωηρές κατσούτκες και αγριομενεξέδες. Ένα εξαίσιο εργόχειρο της αλπικής ζώνης.

Το χιόνι, που είχε «κλέψει» το βουνό, όπως το εννοεί το όνομά του, τον περασμένο χειμώνα είχε λιώσει. Θα το «ξανακλέψει» σε λίγους μήνες αργότερα. Ως τότε οι χορταριασμένες πλαγιές του, χωρίς το φορτίο του χιονιού και των χιονοδρόμων, θα φιλοξενεί τους πιο παλιούς επισκέπτες του: Τους τσέλιγκες με τα κοπάδια τους και κάπου-κάπου λιγοστούς πια ορεινούς πεζοπόρους.

Όσο ανηφορίζαμε ο ορίζοντας απλωνόταν ολόγυρα, χωρίς όμως η ματιά μας να μπορεί να δει πιο πέρα από τον κάμπο των Γιαννιτσών, το Βέρμιο, το Σινιάτσικο, το Βίτσι και τον Βαρνούντα.

Η ανοιξιάτικη αχλύ έκρυβε τον Θερμαϊκό, τον Όλυμπο, τον Σμόλικα, τον Γράμο, το Πιρίν, τη Ροδόπη, που στολισμένα με τα χιόνια τους τα είχαμε απαθανατίσει στην προηγούμενη ανάβασή μας.

Ένα χαμηλόβαθμο αεράκι, κρύο όμως λόγω του υψομέτρου, μας παρακίνησε να φορέσουμε τα αντιανεμικά.

Σε λιγότερο από μια ώρα φθάσαμε στον πρώτο ξύλινο πάσσαλο, από τους αρκετούς, που σηματοδοτούν την πορεία για τον Προφήτη Ηλία. Αυτό ήταν το δύσκολο κομμάτι.

Ορειβατήσαμε στη συνέχεια προς τη Δύση, ο ανήφορος ήταν λιγότερο κουραστικός και το λαχάνιασμα ελεγχόμενο.

Σύντομα ψηλά στον ανήφορο φάνηκε ο σταυρός στην κορυφή της στέγης της χαρακτηριστικής, ιδιαίτερης εκκλησίας του Προφήτη Ηλία.

Όσο ανεβαίναμε, ο ορίζοντας χαμήλωνε και σιγά-σιγά μας αποκαλύφθηκε ολόκληρο το εκκλησάκι, όπως ακριβώς συμβαίνει με τη σκούνα, που έρχεται από τα ανοιχτά της θάλασσας και πρώτα βλέπεις το κατάρτι της και μετά ολόκληρο το σκάφος της.

Το εκκλησάκι, στο χρώμα του χιονιού, η στέγη του στην απόχρωση του βρόχινου σύννεφου και η απόληξή της μυτερή λόγχη στον ουρανό στολισμένη μ’ έναν σταυρό, σηματοδοτεί την κορυφή του βουνού.

Πλησιάζαμε, λίγες κουρασμένες αναπνοές ακόμη, καμιά εκατοσταριά βαριά, σαν λιθάρια, βήματα και να βρεθήκαμε στον περίβολό του.

Η ικανοποίησή μας ήταν αδιαφιλονίκητη, η χαρά μας για το φτάσιμο στην κορυφή αδιαμφισβήτητη.

Μείναμε αρκετή ώρα στο ύψος των 2.524 μ.

Ανάψαμε κερί στον Προστάτη των κορυφών και αναλογιστήκαμε τη φρικαλεότητα και το ανόητο του πολέμου.

Φωτογραφίσαμε με απληστία τον περίγυρο και λιγότερο τη θέα, η οποία ήταν έτσι και αλλιώς περιορισμένη.

Το εκκλησάκι, σλαβικής αρχιτεκτονικής, έχει λιγοστές φορητές εικόνες, είναι ευρύχωρο και νομίζεις όταν το βλέπεις από έξω, πως αναπέμπει εσαεί δέηση για την «εν ειρήνη» ανάπαυση των Σέρβων νεκρών.

Η περίφραξή του έχει για κολονάκια οβίδες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και για κάγκελα συνεστραμμένο αγκαθωτό συρματόπλεγμα.

Λίγα μέτρα πιο χαμηλά, στα νότια, σ’ ένα ίσιωμα ξεχωρίζει ένα περιποιημένο ταφικό μνημείο, στο οποίο υπάρχει κρύπτη με τα οστά των νεκρών Σέρβων στρατιωτών της μάχης του Καϊμακτσαλάν στις 17-9-1916 εναντίων των Βουλγάρων κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου στην Ευρώπη.

Εκκλησάκι και μνημείο ανεγέρθηκαν από τους Σέρβους το 1924 μετά από άδεια της Ελληνικής Κυβέρνησης.

Επιστρέψαμε ακολουθώντας το χωματόδρομο, ο οποίος ξετυλίγεται στα δυτικά των πυλώνων του lift και καταλήγει στο Sale του χιονοδρομικού κέντρου.

Στοιχεία διαδρομής

Υψομετρική διαφορά                     : Από τα 2.054 μ. στα 2.524 μ.

Μήκος διαδρομής με επιστροφή    : 7.000 μ. περίπου.

Συνολικός χρόνος                           : 3 ώρες και 30 λεπτά.

Ήμασταν:   Ορέστης Ρώμας, Λάζαρος Ηλιόπουλος, Θανάσης Τόιτος,

Θωμάς Τζίτζιος, Ηλίας Κωτσόπουλος και εγώ.

Θανάσης Τραϊανός