Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020

Γνωριμία με Φιλοσόφους-Σοφιστές-Σοφούς και Νομοθέτες της Αρχαίας Ελλάδας: Ηράκλειτος ο Εφέσιος (540 - 480 Π.Χρ.)

Ηράκλειτος ο Εφέσιος

Ο Ηράκλειτος µυστικοπαθής και αριστοκρατικών φρονημάτων, έγινε περίφημος κατά την αρχαιότητα για

την δυσνόητη  διδασκαλία του.

Είναι δημιουργός της θεωρίας της διαρκούς εξελίξεως, βασιζομένης επι της αντιθέσεως. Διατύπωσε την περίφημη αρχή "τα πάντα ρεί", όπως το ρεύμα του ποταμού αλλάζει

κάθε στιγμή θέση και μορφή, έτσι και οι φυσικές και κοσμικές συνθήκες μεταβάλλονται: τα πάντα χωρεί και ουδέν μένει".

Σκοπός του βίου είναι η ευδαιμονία.

Ενώ το διαλυτικό στοιχείο είναι ο πόλεμος, το συνθετικό είναι "ο λόγος". Η φυσική και κοινωνική ζωή βασίζεται επί του λόγου.

Ο λόγος (λογική) ευρίσκεται δια της αληθείας, πηγή δε  της αλήθειας είναι η σκέψη, η οποία είναι κοινή σε όλους τους ανθρώπους. Ο νόμος είναι εκδήλωση του λόγου, επομένως δεν είναι απαραίτητο να προέρχεται εκ του συνόλου.

Είναι δυνατόν να πηγάζει από την ορθή θέληση ενός.

Ο νόμος λοιπόν, βασιζόμενος επί του λόγου, είναι ο θεμελιώδης κανών, ο διέπων την ζωή της πόλεως... , εν το παν - εν το σοφόν . Το φυσικό και το θετό δίκαιο ταυτίζονται, εφ όσον θεμελιούνται επί του λόγου. Ως εκ τούτου οι πολίτες οφείλουν να αγωνίζονται για την τήρηση του νόμου."μάχεσθαι χρη τον Δήµον υπέρ του νόμου όκωσπερ τείχεως".

Η πολιτική αρετή παραμένει ο γνώμων της κοινωνικής ζωής των ανθρώπων. Καθήκον αυτών είναι το "γιγνώσκειν εαυτούς και σωφρονείν".

Ο άνθρωπος είναι κύριος της τύχης του, που εξαρτάται από το ήθος του: "ήθος ανθρώπω δαίμων". Η προσβολή της εννοίας της δικαιοσύνης η ύβρις .

Η υπέρβαση του μέτρου προκαλεί την τιμωρία των ερινύων, οι οποίες είναι σύμμαχες του Διός.

Ο Ηράκλειτος καθίσταται πρόδρομος της διαλεκτικής και της θεωρίας περί σχετικότητος.

Η θεωρία του περί του λόγου, ως δημιουργού του παντός, κληροδοτείται στον Χριστιανισμό.

Ο Ηράκλειτος εδίδασκε ότι "ο λόγος είναι η αρχή των πάντων".


Διομήδης Παναγιωτίδης

Συνταξιούχος Δικηγόρος

2 σχόλια:

  1. Διομηδη,, ειναι σημαντικα και χρησιμα αυτα που γραφεις, για τους αρχαιους Ελληνες σοφους.Αυτους, που τοσο σκληρα πολεμησε και συκοφαντησε,ο χριστιανισμος.Ακομα και σημερα ,τους καταριεται επισημα, στις εκκλησιες, τη Κυριακη της Ορθοδοξιας..Κι ειναι ντροπη, για οσους αισθανονται Ελληνες, κι οχι Ρωμιοι,δυστυχως..Εκτος, αν κανουμε λαθος, να πιστευουμε οτι ειμαστε..Ελληνες.Α.Θ.Ρ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. .........,Οταν,2500 χρονια πριν διδασκεις, οτι..αυτον τον κοσμο,ουτε κανεις θεος, ουτε κανεις ανθρωπος εφτιαξε...ειναι φυσικο,να σε πολεμουν,,, χριστιανοι,εβραιοι,μουσουλμανοι,που τους χαλνας,,για ωραιες παιδικες ιστοριουλες,για το μεγαλειο της δημιουργιας,που παντοτε προβληματιζε τους σοφους του κοσμου...Δεν ειναι τυχαιο οτι ελαχιστα γραπτα στοιχεια υπαρχουν για τον μεγιστο Ηρακλειτο,που τον ειπαν αργοτερα υποτιμητικα,..σκοτεινο φιλοσοφο..Παντα φιλικα.Α.Θ.Ρ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Α. Τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις των αποστολέων τους.
Β. Θερμή παράκληση, τα σχόλια να είναι κόσμια, ώστε να συνεισφέρουν στο διάλογο.
Γ. Δεν δημοσιεύονται σχόλια:
1.-Υβριστικoύ χαρακτήρα
2.- Γραμμένα με greeklish
3.- Με προσωπικό περιεχόμενο

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.