Λουλούδι του Χριστού

Όταν ήμασταν παιδιά είχαμε κάποια πολύ σπουδαία δουλειά να διεκπεραιώσουμε την άγια ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής. Ο επιτάφιος

του Χριστού έπρεπε να στολιστεί με λουλούδια και, το κυριότερο λουλούδι που τον διακοσμούσε, ήταν το Λουλούδι του Χριστού.

Ξυπνούσαμε αρκετά νωρίς και πηγαίναμε στα λιβάδια και στα δάση όπου ξέραμε πως θα βρίσκαμε πολλά λουλούδια. Με υπομονή και προσοχή μαζεύαμε αρκετή ποσότητα λουλουδιών, κάναμε ένα πολύ μεγάλο μπουκέτο και γυρίζαμε στο χωριό. 

Πηγαίναμε στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, όπου ήταν συγκεντρωμένες πολλές γυναίκες και κορίτσια, με σκοπό να διακοσμήσουν τον Επιτάφιο του Χριστού.

Δεκάδες παιδιών έφταναν στην εκκλησία και κατέθεταν τα μπουκέτα τους στο Ναό. Σε λίγη ώρα ο επιτάφιος ήταν πανέτοιμος. Τα λουλούδια δένονταν με τέχνη γύρω στις κολώνες του επιτάφιου και με το κίτρινο χρώμα τους έδιναν έναν τόνο χλωμής ομορφιάς.

Όσο περνούσαν τα χρόνια όμως τόσο περισσότερο ο τρόπος διακόσμησης του επιτάφιου άλλαζε. Πολύ συχνά έρχονταν στο χωριό Λεχοβίτισσες, που έμεναν μόνιμα στη Θεσσαλονίκη, στη Βέροια, στην Καστοριά και σε άλλα μέρη και έφερναν λουλούδια αγορασμένα από ανθοπωλεία με πολύ πλούσιους χρωματισμούς. Με τα λουλούδια αυτά η διακόσμηση γινόταν πολύ ωραιότερη και, ασφαλώς, πιο φανταχτερή.

Τώρα τελευταία όμως τα λουλούδια του Χριστού ήρθαν και πάλι στην επικαιρότητα, εξαιτίας του γεγονότος ότι έχουν μια σπουδαία εμπορική αξία. Δημοσιεύτηκαν κάποιες ειδήσεις, που ανέφεραν ότι τα αποξηραμένα λουλούδια του Χριστού πουλιούνται σε κάποιες χώρες σε τιμές πολύ υψηλές και αυτό κίνησε το ενδιαφέρον του κοινού.

Μια προσεκτικότερη ανάγνωση των δεδομένων όμως κατέδειξε ότι στην προκειμένη περίπτωση το παραμύθι ήταν πολύ μεγάλο για να γίνει πιστευτό. Υπάρχει, βέβαια, κάποιο εμπορικό ενδιαφέρον αλλά από κει και πέρα οι αναγγελίες  για μυθώδη ποσά είναι εντελώς αστήρικτες.

Το επίσημο όνομα του λουλουδιού αυτού είναι Primula veris. Άλλα ονόματά του συναντάμε σε διάφορες περιοχές όπως: Hρανθές το εύοσμον, λουλούδι του Χριστού, λουλούδι του Δαρβίνου, Πασχαλίτσα,

Πασχαλούδα, Παναγίτσα, Δρακάκι κ.λ.π.

Τα λουλούδια αυτά συλλέγονται με προσοχή και στη συνέχεια αποξηραίνονται σε σκιερό μέρος σιγά – σιγά κι όταν χάσουν εντελώς την υγρασία τους μπαίνουν σε συσκευασίες και κατευθύνονται σε ορισμένες αγορές, κυρίως σε ευρωπαϊκές χώρες. Χρησιμοποιούνται σαν αφέψημα. Βράζουν τα αποξηραμένα λουλούδια σε νερό και δημιουργείται ένα είδος τσαγιού πολύ αρωματικό και πολύ καλό για την υγεία.

Εκτός από την κίτρινη Primula Veris υπάρχει και η κόκκινη που είναι εξίσου καλή, όταν αποξηρανθεί και γίνει αφέψημα. Το κόκκινο χρώμα της Primula Veris κυμαίνεται από απαλό ροζ μέχρι βαθύ κόκκινο στο χρώμα του αίματος.

Αριστερά η κόκκινη και δεξιά η κίτρινη Primula veris

Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε στη Δυτική Μακεδονία και την Ήπειρο μια πολύ περίεργη δραστηριότητα, που αντιμετωπίστηκε με σκληρά αστυνομικά μέτρα.

Κάποιοι Αλβανοί, άνδρες και γυναίκες, εισέρχονταν παράνομα στην Ελλάδα  σε ορισμένες ορεινές περιοχές, όπου υπήρχαν άγρια αρωματικά φυτά, μεταξύ των οποίων ήταν και η Primula Veris και δεν τα μάζευαν απλά, για να τα μεταφέρουν στην πατρίδα τους και να τα εμπορευτούν αλλά τα κατέστρεφαν ξεριζώνοντάς τα.

Τη δραστηριότητα αυτή την παρατήρησαν οι ορεσίβιοι Ηπειρώτες και Δυτικομακεδόνες κυρίως, την ανέφεραν στις αρχές και η αστυνομία, σε συνεργασία με τους συνοριοφύλακες, εντόπισε τους παραβάτες και πολλούς απ’ αυτούς συνέλαβε, επέβαλε πρόστιμο ύψους 5.000€ στον καθένα και τους οδήγησε στα δικαστήρια και στις φυλακές.

Η αχαριστία των Αλβανών εκδηλώθηκε, για άλλη μια φορά, με τρόπο άγριο και απαράδεκτο. Κατέστρεψαν μεγάλο μέρος από την άγρια χλωρίδα του τόπου μας, με μοναδικό σκοπό, να παράγουν μόνον αυτοί τα προϊόντα αυτά, όπως τσάι του βουνού, τσιουμπρίτσα, σαλέπι και λουλούδι του Χριστού.

Ευτυχώς η ζημιά αυτή πολύ εύκολα  αποκαταστάθηκε τα επόμενα χρόνια με φυσικό τρόπο κι έτσι η παραγωγή αυτών των φυτών ήρθε και πάλι σε κάποια ισορροπία.

Θέλω να πιστεύω ότι, επειδή στο Λέχοβο η καλλιέργεια αυτών των άγριων βοτάνων μπορεί να γίνει, λόγω του κλίματος και του εδάφους, με αποδοτικό τρόπο, θα βρεθούν κάποιοι που θα επιδοθούν σ’ αυτές τις δραστηριότητες, ώστε ν’ αποκτήσει το χωριό μας μια νέα πλουτοπαραγωγική πηγή. Γνωρίζω καλά ότι στο χωριό μας δεν υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις για καλλιέργεια αλλά η εκμετάλλευση αυτών των λίγων χωραφιών μπορεί να γίνει.

Οι γεωπόνοι μας, πιστεύω, ότι μπορούν να δώσουν χρήσιμες πληροφορίες στους ενδιαφερόμενους και να βοηθήσουν ώστε να εφαρμοστούν ευρωπαϊκά προγράμματα για την ανάπτυξη αυτού του κλάδου και να επιδοτηθούν οι μελλοντικοί καλλιεργητές, για να γίνει η δράση τους αυτή πιο εύκολη και αποδοτική.

Εξ’ άλλου, τα τελευταία χρόνια, έχει αποδειχτεί, ότι η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα παραγωγής είναι το στρατηγικό σημείο, που βοηθάει τα μέγιστα για να φύγουμε από την κρίση, να μειωθεί η ανεργία, να αυξηθεί  το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν  και να μειωθεί η αστυφιλία.

    ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Π. ΤΟΠΑΛΗΣ