Από δω και από κει: Παρελάσεις στο Αμύνταιο

 

Κοντολογίς, στον πυρήνα των εκδηλώσεων για τις εθνικές επετείους βρίσκεται η παρέλαση τμημάτων στρατού, μαθητών, προσκόπων,

οργανώσεων κ.ά.

Όμως παλιότερα, στις δεκαετίες του 1950 και αρχών του 1960,όχι πια σήμερα, σημαντικό event ήταν οι παραδοσιακοί χοροί, το απόγευμα της κάθε επετείου, στην Πλατεία Αγοράς της "μικρόπολής" μας υπό το άγρυπνο βλέμμα Αρχών, επισήμων, πλήθους κόσμου και με συμμετοχή μαθητών και σωματείων. Τη ζωντανή μουσική των χορών έπαιζε η μπάντα, που από τον Εωθινό επένδυε μουσικά όλα τα γεγονότα της Επετείου.

Τσάμικος, Καλαματιανός, Γκαραγκούνα, Συρτός, Κότσαρι, Γκάιντα, Καστοριανός, όχι όμως Πουστσένο, χορεύονταν με περηφάνια και καμάρι.

Με το ηλιοβασίλεμα μαθητές των Δημοτικών Σχολείων και του Γυμνασίου πραγματοποιούσαν λαμπαδοφορία στη Μ. Αλεξάνδρου.

Άλλοι καιροί!

Μεγαλώσαμε στον απόηχο του Εμφυλίου, η μισαλλοδοξία ήταν διάχυτη στην καθημερινότητα, πολιτική και κοινωνική και η συμμετοχή στις εκδηλώσεις των Εθνικών επετείων ήταν εκ των ων ουκ άνευ, για την ένταξή μας στην κρατούσα κανονικότητα. Κάντε ...αναζήτηση για το λήμμα...Πιστοποιητικό Κοινωνικών Φρονημάτων.

Έπρεπε να είμαστε τύπος και υπογραμμός και φυσικά με τους πυρσούς μας δεν κάψαμε κανένα αχυρώνα, ενώ, είχαμε αρχίσει να επιθυμούμε να κάψουμε κάποια...καρδιά!

Τη δεκαετία του 1950 η παρέλαση γινόταν στην οδό Μ. Αλεξάνδρου από το ύψος του Σιδηροδρομικού Σταθμού μέχρι τη συμβολή της με την Πλατεία Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.

Μια Μ. Αλεξάνδρου πολύ διαφορετική από τη σημερινή, με νεοκλασικά σπίτια, δενδροστοιχία ακακιών και στις δυο πλευρές της, χωρίς πεζοδρόμια και με το ντουβάρι του Σ.Ε.Κ.(Ο.Σ.Ε.) να τη διαχωρίζει από τις σιδηροτροχιές και τρία περάσματα σ' αυτό, να μας επιτρέπουν τη διέλευση στον Σταθμό.

Α! Ναι, θυμάμαι και τον "ριζοσπαστισμό" του πρώην Δημάρχου Γιάννη Στάιου να το γκρεμίζει!

Εκεί στο τέρμα της ήταν τοποθετημένο το Ηρώο, προτού μεταφερθεί στη σημερινή θέση. Η εξέδρα των επισήμων τοποθετούνταν στο πεζοδρόμιο της Εθνικής Τράπεζας, η οποία στεγαζόταν στον ισόγειο χώρο κατοικίας, απέναντι, σήμερα, από το φαρμακείο Γ. Λιάση.

Αργότερα, η παρέλαση, γινόταν στον δρόμο, νότια του Πάρκου Αμυνταίου, όπου βέβαια τελείται και σήμερα. Για λίγες φορές δρόμος της Παρέλασης ήταν η 28ου Συντάγματος από την Πλατεία Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης μέχρι την κεντρική πύλη του Στρατοπέδου, με την εξέδρα των επισήμων να τοποθετείται στο ύψος του Αγίου Νικολάου.

Από το 2008 το Αμύνταιο τιμά και την επέτειο της απελευθέρωσής του από τους Οθωμανούς στις 6 Νοεμβρίου 1912.

Η επιμνημόσυνη δέηση, όμως, για τους πεσόντες της απελευθέρωσης τελείται στον Ροδώνα, στην Πλατεία του οποίου μεταφέρθηκε το Μνημείο των νεκρών των γεγονότων που προηγήθηκαν της απελευθέρωσης, από την αρχική τοποθεσία στην οποία βρισκόταν, στον λόφο, αριστερά, μετά τη γέφυρα στο Μράμορ του παλιού δρόμου Φλώρινας-Πτολεμαΐδας.

Στους λόφους του Μράμορ γράφτηκε ο ηρωικός επίλογος της Μάχης του Σόροβιτς τα ξημερώματα της 24ης Οκτωβρίου 1912,της οποίας το όνομα είναι χαραγμένο ανεξίτηλα στα μάρμαρα του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτου στην Πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα.

Θανάσης Τραϊανός

4 Νοεμβρίου 2025